Herman Boerhaave (1668-1738) was de beroemdste arts van Europa. Geboren in Voorhout woonde en werkte lange tijd in Leiden. Hij wordt gezien als een van de belangrijkste grondleggers van de moderne geneeskunde. Het syndroom van Boerhaave (scheuring van de slokdarm) is naar hem vernoemd en hij wilde zijn patiënten zelf zien en nauwgezet onderzoeken, wat nieuw was in zijn tijd. In Leiden is het Boerhaave Museum naar hem vernoemd.

Herman Boerhaave was destijds zo beroemd dat hij ‘het orakel’ werd genoemd. Aan de universiteit van Leiden was hij zowel hoogleraar in de praktische en theoretische geneeskunde als in plantkunde en chemie. Als je zijn colleges wilde bijwonen, was het dringen geblazen: de bezoeker die wilde zitten, moest minstens een half uur voor aanvang binnen zijn. Hij ging op zeker moment niet meer naar patiënten toe, maar ze bleven naar hem komen.

In de betere kringen zocht iedereen zijn raad. Hij werd geraadpleegd op elk medisch terrein, zelfs op dat van de chirurgie, ook al had hij dat vak nooit uitgeoefend. Voor medische benoemingen aan andere universiteiten werd vaak zijn advies gevraagd. Aan verscheidene universiteiten kregen zijn leerlingen een aanstelling.

Voltaire volgde zijn lessen en tsaar Peter de Grote kwam hem opzoeken, ’s ochtends om 5 uur in zijn woning aan het Leidse Rapenburg. Ook veel buitenlandse studenten wilden het orakel horen – ze kwamen zelfs van nog verder dan Rusland. Boerhaave ontving een brief van de aartsbisschop van Constantinopel, die hem liet weten dat hij zijn zoon naar Leiden zou sturen. Uit Constantinopel arriveerde tevens een Arabische vertaling van een van Boerhaaves medische handboeken, met het verzoek of hij die wilde laten corrigeren.

Boerhaaves faam wordt altijd geïllustreerd met dezelfde anekdote. Op een dag ontving Boerhaave een brief uit het Verre Oosten, die zijn bestemming had bereikt ondanks een uiterst summiere adressering: ‘Aan de heer Boerhaave, geneesheer in Europa.’ Boerhaave ligt begraven in de Pieterskerk in Leiden.

In 2022 is Leiden het hele jaar European City of Science en wilden wij van de Leiden Marathon een grote Leidse wetenschapper op onze medaille alle egards geven die hij verdient, Herman Boerhaave.

Op de medaille staat hij zelf afgebeeld met zijn woning aan het Rapenburg 31 en een stukje logo van Leiden European City of Science 2022. Daar wil je toch voor lopen…